آزادي خرمشهر از چنگال ديو حريص متجاوز حقيقتاً امري عادي نيست.

امام خميني(ره) در تبيين اين واقعيت فرمود: «خرمشهر را خدا آزاد كرد» و به راستي اراده الهي در خواست و همت جمعي ملت ايران از هر لباس و در هر موقعيتي تبلور يافت و اتحاد و همدلي بي سابقه اي را به وجود آورد. (امير سرتيپ مسعود بختياري از فرماندهان دوران دفاع مقدس)

توان نظامی ایران در شهر خرمشهر ابتدای جنگ

با نگاهی به توان نظامی ایران در شهر خرمشهر در ابتدای جنگ و استعداد نظامی عراق در زمان فتح خرمشهر توسط رزمندگان میهن اسلامی، شاید بتوان کمی به روشن شدن علت بیان این جمله کمک کرد. توان نظامی ایران در  آغاز جنگ از زبان یکی از فرماندهان ارتش چنین بوده است: “تکاوران نیروی دریایی ارتش محوریت اصلی را در درگیری ها داشتند.نیروهای ژاندارمری حضور داشتند، نیروهای شهربانی بودند، چند گردان از لشکر ۹۲ زرهی خوزستان (گردان های ۲۳۲و ۱۵۱ دژ) و نیروهای مردمی منطقه اعم از مرد و زن سلاح به دست گرفته بودند و دوشادوش ما و در کنار بچه های ارتشی و نظامی می جنگیدند. این نیروهای مردمی غالباً از مردم عرب زبان خود خرمشهر و اطراف بودند، نیروهایی که صدام روی همراهی آن ها حساب ویژه ای باز کرده بود”.

توان نظامی عراق در ابتدای جنگ

در مجموع نیروهای ما حدود 3000 نفر حدود 34 روز در خرمشهر در مقابل 12  لشکر عراقی شامل: دو لشکر زرهی، پنج لشکر مکانیزه، دو لشکر پیاده ۲۴۰۰ تانک، ده هزار سرباز، توپخانه (مستقر در ۳۵ کیلومتری شهر) و پشتیبانی هوایی (هواپیما و هلیکوپتر) مقاومت کردند. این مقاومت در مقابل ارتشی بود که کویت با 120 کیلومتر فاصله از عراق  را در مدت یک هفته به اشغال کامل درآورد. اما علیرغم شعارهای صدام مبنی بر فتح یک روزه خرمشهر و دوروزه خوزستان، 34 روز در مقابلش ایستادگی کردیم.

31 اردیبهشت سالروز عملیات غرور انگیز لشگر 57 حضرت ابوالفضل(ع) لرستان در منطقه حاج عمران است. در این روز که همزمان با فصل لاله های واژگون در دشت های الیگودرز است لاله های بی نظیر لرستان و الیگودرز در حاج عمران پرپر شدند. مطلب  فصل لاله های واژگون و پرپر شدن لاله های الیگودرز در حاج عمران را مطالعه فرمایید.

توان نظامی ایران و دشمن متجاوز عراقی در عملیات بیت المقدس 

مسیر غرب اهواز تا خرمشهر در اشغال 11 لشگر از نوع پیاده، زرهی و مکانیزه همچنین  19 تیپ، 30 گروهان کماندو، گردان های تانک، شناسایی و توپخانه عراقی بوده است. عقب راندن این همه نیرو در چهار مرحله عملیات بیت المقدس و فتح خرمشهر کاری غیرقابل باور برای تحلیلگران نظامی آن روز بود.در زمان فتح خرمشهر ما در فاصله 15 کیلومتری خرمشهر بیش از سه بار هر بار حدود 10 کیلومتر نیروهای عراقی را به عقب راندیم و دوباره با فشار نیروهای عراقی به نقطه قبل عقب نشینی کردیم. فتح خرمشهر آن روزها رویایی دست نیافتنی می نمود. نیروهایی خسته و فرماندهان و مشاوران خسته تر،  از 20 روز نبرد بی امان به فکر چاره ای بودند تا بتوانند به خرمشهر نزدیک شوند.

فتح خرمشهر در سوم خرداد

در روز اول خرداد نیروهای ارتش، سپاه و بسیج توانستند به خرمشهر برسند و در روزهای دوم و سوم شهر را به طور کامل در اختیار بگیرند. کشته شدن بیش از 16000 عراقی و اسارت بیش از 19000 نفر نشان از میزان نیروی عراق در حفاظت از خرمشهر بوده است. این توان عظیم و برنامه ریزی حدود 600 روزه عراق برای حفظ خرمشهر در مرحله چهارم عملیات بیت المقدس در هم شکست. چنین بود که امام خمینی پس از دریافت تلگراف فتح خرمشهر، با ذکر این جمله که خرمشهر را خدا آزاد کرد، عظمت این کار به یادماندنی و بزرگ را در ذهن ها جاودان کرد.

خرمشهر را خدا آزاد کرد یک بیان عرفانی است از فضایی که بر جبهه ایران و رزمندگانش در جنگ تحمیلی حاکم بود، اما نمی تواند باعث شود که مسئولین شهری، استانی و ملی به این شهر بی توجه باشند و انتظار داشته باشند که خرمشهر را خدا آباد کند.

منوچهر بسحاق