خانه / درباره الیگودرز / جغرافیای الیگودرز / ۵ ژوئن و نگاهی به محیط زیست الیگودرز، لرستان و ایران

۵ ژوئن و نگاهی به محیط زیست الیگودرز، لرستان و ایران

هر سال مردم و فعالان محیط زیست الیگودرز روز ۵ ژوئن را به همراه جهانیان با عنوان روز جهانی محیط زیست گرامی می دارند. 

روز جهانی محیط زیست و نگاهی مختصر به محیط زیست ایران، لرستان و الیگودرز

تاریخچه روز جهانی محیط زیست به سال ۱۹۷۲ یعنی ۴۷سال پیش بر می‌گردد. به همین مناسبت نگاهی به محیط زیست الیگودرز ، لرستان و ایران خواهیم داشت

در آن سال برای اولین بار، سازمان ملل متحد کنفرانسی را با موضوع انسان و محیط زیست در شهر استکهلم سوئد برگزار کرد. همزمان با برپایی این کنفرانس مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه‌ای را تصویب کرد که منجر به تشکیل UNEP ( برنامه محیط زیست سازمان ملل ) شد.

هم اکنون ۳۶ سال است که UNEP در سراسر جهان مراسم ویژه‌ای را به مناسبت این روز برگزار می‌نماید.

مراسم این روز می‌تواند به اشکال مختلف باشد مثل راهپیمایی‌های خیابانی ، همایش‌های دوچرخه سواری، نمایش ، مسابقات نقاشی و مقاله نویسی در مدارس ، درختکاری ،‌فعالیت‌های مربوط به بازیافت ، پاکسازی و… . هدف از برگزاری چنین مراسمی جلب توجه عمومی به مسایلی است که محیط زیست را آلوده می‌سازد. هر سال نیز یکی از مسایلی که شدیدا محیط زیست را تهدید می کند به عنوان موضوع این روز انتخاب می شود.

هدف UNEP از برگزاری چنین مراسمی عبارت است از :

  •  بخشیدن چهره ای انسانی به مسایل زیست محیطی
  • توانمند سازی مردم برای تبدیل شدن به فعالانی در زمینه توسعه پایدار و متوازن
  • ارتقا این بینش عموم که جوامع در تغییر دیدگاه‌ها و در خصوص مسئله محیط زیست نقش محوری و اساسی ایفا می‌نمایند

🌳 ترویج مشارکت با هدف اطمینان از برخورداری همه ملتها از آینده‌ای امن‌تر و سعادتمندانه‌تر

روز جهانی محیط زیست و نگاهی مختصر به محیط زیست ایران، لرستان و الیگودرز

محیط زیست در ایران

ایران نیز یکی از کشورهایی است که به کنوانسیون‌های محیط زیست جهانی پیوسته و سازمان محیط زیست ایران وظیفه برگزاری برنامه‌های مراقبت از محیط زیست را برعهده دارد.

روز محیط زیست در تقویم ایران برابر با پانزدهم خرداد است. اما از روز ۱۵ تا ۲۲ خرداد به‌عنوان هفته محیط زیست شناخته می‌شود که در مدت این یک هفته برنامه‌هایی مانند کارهای آموزشی، فرهنگی، توسط تشکل‌های مردمی برگزار و اطلاع‌رسانی از طریق هنرمندان و ورزشکاران انجام می‌شود.

اما در حال حاضر مسئولان در حفظ محیط زیست وظیفه بیشتری دارند، چون محیط زیست ایران با مشکلاتی مانند خشک شدن تالا‌ب‌ها و دریاچه‌ها، ریزگردها، انتشار گازهای گلخانه‌ای، آلودگی هوا، آلودگی آب دریا و پسماند‌ها مواجه است.

محیط زیست لرستان

لرستان دارای محیط زیستی متنوع با زیبائیهایی خیره کننده است. از آبشارهای زیبا و بی نظیر گرفته تا دریاچه ها، رودخانه ها، مراتع، جنگلها و انواع گونه های گیاهی و جانوری که همه نیازمند توجه هستند.

تالاب بیشه دالان یکی از مهمترین تالاب های کوهستانی لرستان و غرب کشور است

توجه به این سرمایه عظیم باید در سه سطح زیر اعمال شود:

  • دستگاه های حاکمیتی متولی و حافط محیط زیست 
  • سازمان های مردم نهاد محیط زیست
  • ساکنین محلی و گردشگران و بازدید کنندگان

در این مطلب قصد نداریم که به جزئیات وطایف هر یک از این گروه ها بپردازیم اما ذکر این نکته لازمیت که هر سه گروه پیش گفته باید در حفظ و حراست این سرمایه ملی از طریق آموزش و فرهنگ سازی در استان لرستان همکاری نمایند.

این همکاری می تواند در وحله اول شامل درخواست اختصاص بودجه توسط دولت، وضع قوانین و رفع خلاء های قانونی توسط مجلس، حمایت قضایی توسط قوه قضائیه

باشد.

در نهایت سازمان های مردم نهاد حافظ محیط زیست باید با مطالعه و شناسایی مشکلات، موانع پیش روی محیط زیست را به مسئولین گزارش داده و در آموزش مردم در حفاظت از محیط زیست همکاری کنند.

محیط زیست لرستان صدمات بسیاری از تصمیمات غلط مسئولین و یا استفاده نامناسب مردم دیده است. لاله های واژگون الیگودرز، دریاچه گهر، تالاب بیشه دالان بروجرد  این روزها از بی توجهی رنج می برند و دچار صدماتی شده اند.

علاوه بر سه گروه فوق مراکز دانشگاهی هم باید در تولید آگاهی برای این گروه ها وارد عرصه شود چرا که محیط زیست نقش موثری در توسعه پایدار دارد.

نقش محیط زیست در توسعه پایدار به میزانی است که اندیشمندان حوزه محیط زیست و حوزه توسعه مطالعات بین رشته ای مرتبطی در این زمینه داشته اند. لرستان هم از این مطالعات بی بهره نبوده و هدف بسیاری از این مطالعات زیست محیطی بوده است.

یکی از مطالعات انجام شده توسط استادیاران و کارشناسان دانشگاه کاشان با عنوان «ارزیابی آسیب پذیری محیط زیستی استان لرستان با استفاده از تحلیل تصمیم گیری چندمعیاره» انجام شده است

در چکیده این مفاله که در فصلنامه علمی جغرافیا و پایداری محیط در وب سایت دانشگاه رازی منتشر شده آمده است:

محیط­زیست و توسعه، دو موضوع اساسی از نگرانی­های جهان هستند. تأثیرپذیری محیط‌زیست از فعّالیّت­های انسان و افزایش تقاضا در استفاده از منابع، امری است که پژوهشگران را بر آن می­دارد تا مناطق آسیب­پذیر را شناسایی کرده و در صورت لزوم، اقدام لازم در راستای مدیریت و حفاظت محیط­ زیست و توسعه پایدار تبیین گردد.

در این راستا، شاخص آسیب­ پذیری محیط­ زیستی استان لرستان با مشخّصه­ هایی از شرایط طبیعی (توپوگرافی، اقلیم، زمین­ شناسی، شاخص نرمال پوشش گیاهی و تراکم آبراهه)، محیطی (کاربری سرزمین، شاخص آسیب ­پذیری دراستیک DRASTIC و فرسایش ­پذیری) و انسانی (تراکم جادّه، تراکم جمعیّت و محلّ انباشت زباله­ های شهری) ارزیابی شد.

به این منظور، از دو فرایند تحلیل سلسله­ مراتبی و ترکیب خطّی وزنی استفاده شد. نقشه ­های شاخص آسیب­ پذیری محیط­زیست حاصل از دو روش یادشده، در ۵ طبقه آسیب ­پذیری خیلی­ کم، کم، متوسّط، زیاد و شدید طبقه­ بندی شدند. بر پایه نتایج حاصل از روش تحلیل سلسله­ مراتبی، ۱/۷۶% استان با مساحت ۴۸۲/۱ کیلومتر مربع در طبقه آسیب­ پذیری شدید قرار گرفت؛ همچنین، بر پایه نتایج حاصل از روش ترکیب خطّی وزنی، ۱۴/۱۸% با مساحت ۳۹۹۸/۴ کیلومتر مربع در طبقه آسیب­پذیری شدید قرار گرفت.

لکّه ­های داغ در سطح استان، شامل مرکز و جنوب شهرستان الشتر، مرکز و شرق شهرستان خرّم ­آباد، مرکز و شرق شهرستان بروجرد، مرکز دورود، شمال و شرق الیگودرز و شمال ازنا هستند. در شهرستان­های کوهدشت، رومشکان و دوره به صورت پراکنده و در غرب شهرستان پلدختر و شمال غرب و جنوب غرب نورآباد، به عنوان لکّه داغ شناخته شدند.

در نهایت، اولویّت آسیب­ پذیری منابع آب­های سطحی و زیرزمینی، پوشش گیاهی و خاک در سطح استان مشخّص شد.

برای دریافت اصل مقاله پژوهشی بر روی لینک ارزیابی آسیب پذیری محیط زیستی استان لرستان با استفاده از تحلیل تصمیم گیری چندمعیاره کلیک کنید.

چالش های محیط زیست لرستان

  • ناهماهنگی مدیریت و مراجع تاثیر گذار (محیط زیست، امور آب و جهاد کشاورزی)
  • مشارکت ندادن سازمان های مردم نهاد توسط دستگاه های متولی
  • عدم تجهیز ادارات محیط زیست به امکانات لازم 
  • آسیب پذیری منابع آبی، گونه های گیاهی و گونه های جانوری توسط گردشگران
  • عدم آموزش و توجه مردم به حیاتی بودن و نحوه مراقبت از سرمایه محیط زیستی

الیگودرز دارای جاذبه های طبیعی و فرهنگی بسیار از جمله آبشارهای زیبا، چشمه های جوشان، مناطق سرسبز و مردمی میهمان نواز است. برای آشنایی با جاذبه های الیگودرز این مطلب را مشاهده کنید. آثار طبیعی الیگودرز

دشت لاله‌های واژگون الیگودرز یا دشت دالانی با ۲۹۰۰ هکتار وسعت بزرگترین رویشگاه لاله واژگون در دنیاست

محیط زیست الیگودرز

محیط زیست الیگودرز با نمادهای بزرگی قابل معرفی است. این نمادها عبارتند از:

  • آبشار آب سفید (معروف به عروس آبشارهای لرستان )
  • لاله های واژگون (بیش از ۲۹۰۰ هکتار دشت، تحت پوشش لاله های واژگون زرد و قرمز معروف به دشت دالانی)
  • منطقه حفاظت شده قالیگوه (منطقه شکار و صید ممنوع قالیکوه الیگودرز با ۱۱۳ هزار هکتار مساحت ) این منطقه مامن و سکونتگاه گونه‌های جانوری مانند کل و بز، خوک وحشی(گُراز)، پلنگ و خرس قهوه‌ای می باشد.
  • منطقه حفاظت شده اشترانکوه (حدود ۳۰ هزار هکتار مساحت) قوچ و میش گونه‌های جانوری غالب اشترانکوه هستند.
  • آبشار چکان (یکی اززیباترین و جذابترین آبشارهای ایران و از عجایب و شگفتی‏های طبیعت بکر استان لرستان)

پوشش گیاهی جنگل ها و مراتع شهرستان الیگودرز شامل بلوط ایرانی، ارس، بادام کوهی، گلابی وحشی، زالزالک، گوَن و… هستند.

محیط زیست الیگودرز علیرغم داشتن مشکلات مختلفی اعم از کمتر توسعه بافتگی، عدم رعایت اصول محیط زیست توسط مردم و گردشگران و در برخی نقاط کم آب و انقراض برخی گونه های گیاهی و جانوری هموارع از یهترین مناطق خوش آب و هوا بوده است.

جاذبه های گردشگری و چشم اندازهای محیط زیست سبب توجه و حضور گردشگران استانی و خارج از استان شده است. رشته کوه های سر به فلک کشیده الیگودرز هدف گردشگری کوهنوردان حرفه ای از سراسر کشور و خارج از کشور است.

مهمترین رشته کوه ها و قله های بلند الیگودرز عبارتند از:

  • رشته کوه اشترانکوه با قله ۴۱۵۰ متری سن بران و قله های دیگری شامل کول جنو، چال میشان، گل‌گل، گل‌گهر
  • رشته کوه قالی کوه یا غالیه کوه رشته کوهی از کوه‌های زاگرس (در برگیرنده آبشار آب سفید، دشت لاله های وازگون دالانی و بخچال قالیکوه
  • قله رباط کوه از ثلل اشتران کوه
  • رشته کوه تمندر با قلل مرتفعی از ۳۹۰۰ متر تا ۳۲۰۰ متر و خط الراس ۱۵ کیلومتری که زیستگاه حیوانات وحشی است

یکی از چالشهای محیط زیست الیگودرز در طی سال هال ۹۸ و ۹۹ موضوع اجرای طرح سایت بازیافت و دفن پسماندهای صنعتی است که مخالفان و موافقان بسیاری داشته و اقدامات متفاوتی را انجام دادند.

یکی از نهاد های موثر و تصمصم گیر در این موضوع محیط زیست استان لرستان است. در خبرها در خصوص نظر این سازمان توسط رئیش آن مطالب زیر مطرح گردیده است.

اگر چه اداره کل حفاظت محیط زیست استان لرستان جلوگیری از تهدیدات و مخاطرات در محیط زیست الیگودرز و لرستان را خط قرمز خویش اعلام کرده بود اما از سوی دیگر موافقت ضمنی خود را با اجرای طرح بازیافت، بی خطر سازی و امحاء  پسماند های صنعتی و ویژه بر اساس مصوبه دبیرخانه کمیته ماده ۲ اعلام کرده است.

ناگفته نماند که برای توجیه اجرای این طرح ایجاد اشتغال را مطرح و اعلام می دارد که انجام آن ضمن رفع مشکل پسماندهای صنعتی استان بویژه شهرهای صنعتی شرق استان و شهرستان الیگودرز  زمینه اشتغال ۱۵۰ تا ۲۰۰ نفر را بطور مستقیم فراهم می آورد.

بی شک خط قرمز اداره کل حفاظت محیط زیست استان لرستان، جلوگیری از تهدیدات و مخاطراتی است که سلامت آحاد جامعه را با چالش روبرو می کند، علی ایحال، نظارت دقیق بر حسن اجرای این طرح، اولویت کاری محسوب و در این مسیر با احدی مماشات نخواهد شد و این اطمینان خاطر به مردم شریف الیگودرز داده می شود که اجرای آن نه تنها خطری برای محیط زیست الیگودرز نداشته و ندارد بلکه، با رعایت تمام موازین شرعی، قانونی، زیست محیطی و بهداشتی صورت خواهد گرفت.

زنبورداران الیگودرز با ۱۴ هزار فروند کلونی زنبور عسل در شهرستان، سالیانه بیش از ۱۸۰ تن عسل تولید می کنند. یکی از بهترین عسل های موجود در کشور عسل الیگودرز است. برای آشنایی با عسل الیگودرز این مطلب را مشاهده کنید. عسل الیگودرز 

آبشار آب‌سفید الیگودرز یکی از آبشارهای استان لرستان است.

متن تبریک گردانندگان وب سایت روزالیگودرز به مناسبت روز محیط زیست خطاب به فعالین محیط زیست الیگودرز و کشور

وب سایت روزالیگودرز به کوه ها، دره ها، آبشارها، چشمه ها، رودخانه ها، درختان، گیاهان، حیات وحش، گونه های جانوری و همه ی آنچه به آن محیط زیست گفته می شود روز محیط زیست را تبریک می گوید.

ابن تبریک از آن جهت است که این نمادهای حیات و زندگی از طرف انسان های فهیمی حمایت می شوند، انسان های بزرگواری که بسیاری از برهه های زندگی را به جای آنکه برای خودشان زندگی کنند برای محیط زیست زندگی کرده و دل سوزانده اند.

دوستان عزیز و بزرگوار، سروران علاقمند و حامی محیط زیست بویژه افراد و سمن های فعال در حوزه محیط زیست الیگودرز ، این روز مسئولیت شما را دوچندان می کند و کارتان را سخت تر، اما آنانکه عاشقند هر روز پر انرژی تر خواهند شد.

گام هایتان استوار باد

منابع:

صفحه واتساپ ادبیات فارسی و محیط زیست متن ارسالی آقای کیوان سالمی فعال محیط زیست

وب سایت دانشگاه رازی

ویکیپدیا

منوچهر بسحاق  کارشناس ارشد توسعه کسب و کار و فناوری اطلاعات

منوچهر بسحاق

کارشناس ارشد توسعه کسب و کار و فناوری اطلاعات

درباره ی manager roozaligudarz

همچنین ببینید

آبشار آب سفید عروس آبشارها

آبشار آب سفید با ارتفاع ۷۰ متر و عرض ۸ متر یکی از مناطق زیبا و دیدنی الیگودرز

آبشار آب سفید عروس آبشارهای ایران است و یکی از مناطق گردشگری الیگودرز است. آبشار آب …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.