شهر سالم و انسان محور به شهری اطلاق می گردد که محور برنامه ریزی های شهر انسان ها باشند و رفاهی که برای آنها باید ایجاد گردد. دکتر احسان علی پوری در این مطلب نگاه مختصری یه شهر سالم و انسان محور داشته است.
شهری که برای انسان با تمامی ویژگیهای انسان مدارانه باید تدارک دیده میشده، در حال حاضر در سیطره اتومبیل قرار دارد، یا از منظر اقتصادی در سیطره نظام اقتصادی است که انسان در اولویت اول آن نیست.
در چنین شرایطی بازگشت به مفهوم شهر سالم و انسان مدار ضرورت دارد که قاعدتاً از همان ابتدای پیدایش شهر، قرار بوده است که شهر برای زندگی انسان با تمام ویژگیهای انسانی باشد و بسته به فرهنگ و جهان بینی هر مکانی تعریف خاصی از انسان و نظام انسانی مورد توجه بوده است.
بحرانهای زیست محیطی، بحرانهای اجتماعی و بحرانهای اقتصادی پیش آمده موجب زنده شدن واژه شهر انسان مدار شد و این مفهوم را پیش روی متخصصان شهری قرار داد.
امروزه از سنتهای ارزشمندی که در شهرها داشتهایم فاصله گرفته ایم، ما در میانه بین سنت و مدرنیته ماندهایم، از طرفی بخشی از سنتهای ارزشمندی که داشتهایم را از دست دادهایم و از طرفی روند مدرنیته را آنگونه که باید و شاید طی نکردهایم و آن سرگردانی را در بسترهای اجتماعی و فرهنگی میبینیم.
مهم ترین هدف شهر انسان محور تمرکز به مقوله سلامت در تمامی فعالیت های سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی دولت ها در شهرهاست. سلامت موضوعی است فراگیر که مقامات دولتی و محلی ، با توجه به قدرت حمایت از پروژه هایی در زمینه سلامت و بهداشت شهروندان نقش منحصر بفردی در رهبری این فعالیتها دارند.
شهر سالم بر ارتقای جامع و سیاستگزاری های سیستماتیک و طراحی برای سلامت در زمینههای زیر تاکید دارد:
- ضرورت بررسی و تمرکز بر فقر شهری و نابرابری شهروندان از نظر امکانات سلامت
- ضرورت توجه به گروه های آسیب پذیر شهری
- ضرورت رشد مدیریت های مشارکتی
- توجه به عوامل و موانع اجتماعی ، اقتصادی و زیست محیطی در بخش سلامت و بهداشت
آیا تهران شهر سالم و انسان محور است؟
تهران امروز با مشکلات عدیده ای روبرو است. تداوم، روند مشکلات سالیان گذشته و عدم چاره اندیشی مناسب، تهران را به مرحله انفجار نزدیک می کند.
حل مشکلات کلاشهر تهران به مفهوم حل مشکل یک چهارم جمعیت کشور و شاید بیش از آن است و به همین جهت توجه علمی و دقیق به مشکلات این شهر مساله ای حیاتی، ضروری و ملی است .
تهران دارای مشکلات بی شمار مرتبط با کلان شهرهای بزرگ جهان است و در ابعاد مختلف اجرایی، مدیریتی محیط زیست، اوقات فراغت، حمل و نقل، ترافیک و… دارای مشکل است لذا نمی توان مدعی بود که همه مشکلات این شهر در کوتاه مدت قابل حل باشد. لذا شورای شهر جدید باید از میان مشکلات متعدد این شهر، بنیادی ترین و قابل حل ترین آنها را شناسایی و در کوتاه مدت حل کند.
عمده مشکلات تهران شامل: ساخت و سازهای غیرمجاز و غیراستاندارد، مهاجرت و حاشیه نشینی در کلان شهرها، آلودگی هوا و محیط زیست، خودروهای آلوده کننده، فرسوده و غیراستاندارد می باشد
راهکارهای برون رفت از این مشکلات: توسعه خیابان ها، اتوبان ها و بزرگراه ها، گسترش خطوط مترو ، اصلاح محدوده طرح ترافیک، اتوبوسرانی، تا حد امکان وسایل نقلیه عمومی آسان و راحت در اختیار شهروندان قرار گیرد تا آنها ترغیب شوند به جای استفاده از خودرو شخصی از خودرو عمومی استفاده کنند،
تجهیز ناوگان اتوبوسرانی و توسعه سریع مترو از ضروری ترین اقدامات برای حل این مشکل است، دسترسی آسان به وسایل نقلیه عمومی، برنامه ریزی برای اینکه هر شهروند بتواند در کوتاه ترین مسافت در محدوده زندگی خود به مایحتاج ضروری دسترسی پیدا کرده و از تردد بیهوده در سطح شهر خودداری کند،
ساخت و تجهیز پارک، فضای سبز در مناطق مرکزی و به ویژه در اطراف تهران و ایجاد خیابان های مناسب برای دسترسی شهروندان به این مراکز، ایجاد پارکینگ های طبقاتی و ارزان و امن در خیابان های شهر.
احسان علی پوری
دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری
برای پیوستن به صفحه اینستاگرام روزالیگودرز بر روی لینک زیر کلیک کنید.