محتوای اسناد جامع توسعه اگر واقعگرا نباشند و براساس واقعیتها ،منابع،مقدورات،ظرفیت های سرزمینی و محدویّت ها برروی زمین، تدوین نشوند ،به قطعیت عاری ازدستاوردهای ملموس و فاقدِ خروجی خواهندبود!! پس لازم است که به موضوع تدوین اسناد جامع توسعه، واقعگرا ومبتنی بر واقعیات محلی نه خیال پروری توجه ویژه بشود.

سند جامع آمایش سرزمین به عنوان مهمترین سندِ راهبردی بالادستی ،برای مدیران ِهراستا ن وشهرستان ،وظایف وماموریت ها راصراحتاّ و بوضوح وبدون ابهام ، تعیین کرده است. از این که اسنادجامعِ توسعه به صورت آکادمیک، بدون نظرِ خبرگان،کارشناسان ومدیرانِ متخصّص نوشته وصرفاً تئوریک و کتابخانهای باشند،باید به جدّیت ازتدوین و ابلا غش اجتناب شود.
تنظیم اسناد جامع توسعه از سه منبع اساسی زیرتغذیه میشوند:
۱_گزارشهای متقنِ دستگاههای اجرایی
۲_تحلیل محتوای اسناد فرادستی توسط کارشناسان وخبرگان
۳_دیدگاه دانشگاهیان، مدیران حرفه ای،نخبگان وبالاخص جامعه مدنی!
شناسایی مقدورات، چالشها و ظرفیتها ی بالفعل وبالقوه از مهمترین نیازمندیها اسنادِجامع توسعه خواهند بود. برای کارآمدی و اثربخشی درتنظیم اسنادجامع توسعه ،باید ظرفیتها،مقدورات ومحدویت های دستگاهها ی ۳۹گانه ی اجرایی؛لحاظ گردد.
برای نوشتن اسناد جامع توسعه (چشمانداز ونقشه راه )باید وضعیت موجودو وضعیت مطلوب را برمبنای واقعیات، شناسایی وترسیم کرد، افق وچشمانداز بر اساس واقعیات بر روی زمین، تدوین میشوند.
برابر تجارب موفق جهانی ؛اسناد جامع توسعه متکی بر منابع،خرد جمعی وتضارب آراء توسط مدیران متخصص، نخبگان ودانشگاهیان نوشته میشود. خلقِ دستورالعملهای غیرکارشناسی از مهمترین دلایل عقبافتادگی به لحاظ راهبردی و اجرایی است. با عقلانیت وتدّبرعالمانه در تنظیم اسناد جامع توسعه ،میتوان مانع از روندهای خلق الساعه ،بدون برنامه و غیرکارشناسی را به جدّیت گرفت.
اسنادجامع بالادستیِ آمایش سرزمین وقانون برنامه هفتم پنج ساله توسعه ازمترقی ترین اسنادبالادستی کشور محسوب میگردند . مبنای این اسنادِ مهم ، ابتدا تجسّمِ وضعیت موجود وتعیین پروژه های پیشران ،اولویت دار است. ترسیمِ وضعیت مطلوب وآیندهپژوهی براساس نظرمدیران دستگاههائ اجرایی،دانشگاه وخبرگان خواهدبود .
راهکارهای اجرایی باید برای انجام پروژههای اثربخش و ارتقای بهره وری مورد توجه قرارگیرد. اسناد جامعِ توسعه ی استانی بابرّش های شهرستانی ،الهام گرفته ازاسنادجامع بالادستی است. برای اجرا باید پروژه های پیشران و اولویت دار بابرنامه زمانبندی داده شوند ومراتب رسانه ای گردد زیرا به طور همزمان ؛نمیتوان همه پروژههای مورد درخواست را اجرا کرد.
هدف از تنظیم اسناد این است که شناخت جامع از وضعیت جغرافیایی و محدودهای که اسنادجامع توسعه ، نوشته میشود یک اصل است. اسناد جامع توسعه، باید درلحظه توسط ناظران ودیدبانان ،قابل کنکاش و رصد باشد. با رویکردی که مدیران،، خبرگان، دانشگاه و سازمان مدیریت و برنامهریزی به اسناد جامع آمایش به عنوان یک سند بالادستی دارد میتواند در این زمینه موثر واقع شود.
تدوین وابلاغ اسنادجامع توسعه، ذیل سند آمایش سرزمین، باید نظر مدیران، نخبگان و دستگاهها ی اجرایی را به همراه داشته باشد. مثلا در توسعه بخش کشاورزی باید براساس اسنادجامع توسعه ،سازگاری با جغرافیاوکمآبی منطقه عمل شود. اسناد جامع راهبردی توسعه، باید بگوید در بخش خدمات، کشاورزی،صنعت ومهارت آموزی ، اکنون در چه مرحلهای هستیم و با این روند به کجا خواهیم رسید.؟
استان ما در حوزه های میراث فرهنگی،کشت گلخانه ای،معادن سنگ ،دامداری،غلات ،حبوبات،عسل و آبزیان و… در کشور حرف اول را میزند اما در حوزه های فنآوری عقب هستیم ، باید کار گروههای تخصصی بین مدیران مرتبط تشکیل شود تا در فواصل لازم جلسات تخصصی برگزار و به جمعبندی های منطقی موردنظر برسند.
پروژههای تعریف شده باید همپوشانی داشته باشند وازتنظیم اسنادِ متعارض و بالاخص، موازی امتناع شود و باید مانع ازصدور دستورالعملهای ناپخته و غیرکارشناسی شد. اسناد جامع ِتوسعه اگر برمبنای واقعیات برروی زمین تنظیم نشوند و صرفاّ کتابخانهای و تنظیم بشوند درنهایت خنثا وبدونِ اثربخشی باید درآرشیو وبایگانی نگهداری بشوند.
گاهی یکسری موانع ، اجازه نمیدهند محتوای این سندهای ارزشمند، اجرایی بشوند. محتوای اسنادِ ملی جامع توسعه؛ وقتی که درمیدان اجرا نمیشوند، چونناظر و کنترل کننده ندارند
دیدبانان وضمانتِ اجرایی اسنادِجامع توسعه ، دستگاهای نظارتی در حوزه های برنامهریزی استان وشهرستان هستند، ناظران ودیدبانانِ اجرای اسنادجامع توسعه، صراحتا مشخص باشند.
تخصیصِ اعتبارات در بخش کشاورزی درعمل نمود بیشتری پیدا میکند، منابع اختصاص یافته ی استانی،مصوبات سفر هیئت دولت وملی، باید درتنظیم اسنادجامع توسعه لحاظ تا مشکلات را به صورت ریشهای حل کند.

سرهنگ بازنشسته و جانباز جنگ استاد اسدالله شریفی
برای پیوستن به صفحه اینستاگرام روزالیگودرز بر روی لینک زیر کلیک کنید.
آماده سازی برای انتشار در وب سایت روزالیگودرز : برزین بسحاق
سایت تحلیلی خبری روز الیگودرز تحلیل و بررسی موضوعات مربوط به الیگودرز